Tahhüdü İhlal Suçu

TAAHHÜDÜ İHLAL SUÇU

Taahhüdü İhlal  Suçu,   İcra İflas Kanunu’nun 340.maddesinde düzenlenmiştir. Madde uyarınca “111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez.” denilmektedir.

Taahhüt sözleşmesinin usulüne uygun bir şekilde hazırlanması alacaklının hak kaybına uğramaması için oldukça önem arz etmektedir. Taahhüt sözleşmesinin yazılı olması bir geçerlilik şartı iken uygulamada Yargıtay’ın, kanunda hüküm olmadığı hallerde dahi, şekilciliğe fazlasıyla anlam yükleyen kararlarıyla alacaklı mağdur konumuna düşmekte ve kimi zaman alacağına kavuşması zorlaşmaktadır.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 2021/3151 E., 2021/4095 K. Sayılı ilamında “…….. Dosya kapsamına göre, 2004 Sayılı Kanun’un 340. Maddesi gereğince taahhüdü ihlal suçunun oluşması için taahhüt tutanağında toplam borç miktarının, işleyen ve işleyecek faizin, vekalet ücreti, icra harç ve giderlerinin birlikte belirlenerek borçlunun taahhüdüne esas olan miktarın açıkça gösterilmesi gerekmesi karşısında, 14/10/2019 tarihinde alınan taahhütnamede, icra gideri olmadığı halde baro pulu ücretinin gider olarak gösterildiği, bu nedenle borçlu tarafından verilen taahhüdün geçerli olmadığı anlaşılmakla, sanığın üzerine atılı suçun unsurlarının oluşmaması nedeniyle itirazın kabulüne karar verilmesi gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. Maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü:

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden………. Sayılı kararının CMK 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, sanık hakkında ödeme şartını ihlal eyleminden dolayı hükmolunan tazyik hapsinin kaldırılmasına, 06/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verilmesine yönelik kararda şekil hususuna çok fazla anlam yüklenerek taahhüdün geçersizliği sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum alacaklı bakımından olumsuz sonuçları beraberinde getirmektedir. Borçlu ve alacaklının anlaşması ile imzalanan taahhüt sözleşmesi aslında her iki taraf için de mantıklı bir yoldur. Sözleşmede amaç borçlunun tazyik hapsi ile cezalandırılması değil borcunu daha rahat bir şekilde ödemesi ve alacaklının da alacağına kavuşmasından başka bir şey değildir. Ancak Yargıtay’ın bu yönde vermiş olduğu olumsuz kararları alacaklıyı, dolaylı yoldan da borçluyu mağdur etmektedir. 

Taahhüt Sözleşmesi Nedir?

Taahhüt sözleşmesi, alacaklı ve borçlunun bir araya gelerek icra müdürü nezdinde, borçlunun borcunu düzenli bir şekilde ve taksitler halinde ödeyeceğinin sözünü yazılı bir şekilde vermesidir. Borçlu, icra müdürü nezdinde vermiş olduğu bu sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmediğinde ‘Taahhüdün İhlali Suçu’ oluşur.

Taahhüdü İhlal Suçunun Unsurları Nelerdir?

  1. Geçerli ve kesinleşmiş bir icra takibi bulunmalıdır.
  2. Borcun taksitle ödeneceğine dair taahhütnamenin olması gerekmektedir.
  3. Ödeme taahhüdünde borç miktarının tüm ferileriyle birlikte açıkça gösterilmesi gerekmektedir.
  4. Taahhüt yetkili memur veya yetkili icra müdürü önünde yapılmalı ayrıca tutanakta bunlardan birinin imzası bulunmalıdır. 
  5. Alacaklının alacağı, para borcu olmalıdır.
  6. Borçlu, ödeme taahhüdünü haklı bir neden olmaksızın yerine getirmemiş olmalıdır.

Şikayet ve Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Taahhüdü İhlal Davası, suçun öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her halde suçun oluştuğu tarihten itibaren bir yıl içinde açılması gerekmektedir.

Taahhüdü İhlal Suçunun Cezası Ne Kadardır?

İİK’ya göre taahhüt sözleşmesi yapıp da ödemelerini herhangi bir haklı neden yokken yapmayan, aksatan borçlunun cezası üç aya kadar tazyik hapsidir. Aynı borç için üç aydan fazla tazyik hapsi cezası verilemez. Borçlu tazyik hapsi başladıktan sonra borcun tamamını veya o zamana kadar yatırmak zorunda olduğu kısmını öderse hemen tahliye edilir. Borçlu, borcunu tekrardan ödemezse hakkında yeniden tazyik hapsine karar verilir.

Stj. Av. Ecenur UĞURLU