Eşlerin evlilik birliğinden önce veya sonra sahip oldukları   malvarlığının yönetimi ve paylaşımı mal rejiminin kapsamını oluşturmaktadır. Boşanma süreçlerinde eşler arasındaki mal paylaşımı büyük sorun teşkil etmektedir. Mal rejimi kuralları ise bu sorunların çözümünde önemli bir role sahiptir. Eşler uygulamada evlilik sözleşmesi olarak bilinen mal rejimi sözleşmesini yaparak, kanunda belirtilen mal rejimlerinden dilediğini seçme hakkına sahiptir. Evlilik sözleşmesi kanundaki diğer adıyla mal rejimi sözleşmesi Türk Medeni Kanunu’nun 203. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Kanuna göre mal rejimi sözleşmesi çiftlerin evlenmeden önce veya evlendikten sonra her zaman yapabileceği iradi bir sözleşmedir. Ancak söz konusu bu sözleşme yasal sınırlara tabiidir. Eşler, kanunda belirli sayıda olan mal rejimlerinden başka sözleşme yapamaz. 

Eşler tarafından evlilik sözleşmesi yapılmadığında edinilmiş mallara katılma rejimi yani yasal mal rejimi geçerli olacaktır.  1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu’nda eşler arasındaki yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimi olarak kabul edilmiştir. Bu tarihten önce evlenilmiş olmasına rağmen Türk Medeni Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içerisinde eşler arasında başka bir mal rejimi seçimi yapılmamışsa edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanacaktır.

Edinilmiş Mallar

Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir.

• Eşlerin çalışmasının karşılığı olan edinimler,
• Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler,
• Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,
• Kişisel mallarının gelirleri,
• Edinilmiş malların yerine geçen değerler.

Kişisel Mallar

• Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
• Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,
• Manevî tazminat alacakları,
• Kişisel mallar yerine geçen değerler.

Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler. Ve yine eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dahil olmayacağını da kararlaştırabilirler.

 Her eş, yasal sınırlar içerisinde kişisel malları ile edinilmiş mallarını yönetme, bunlardan yararlanma ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir. Ancak söz konusu bu haklar bazı yasal sınırlara tabiidir. Örneğin eşlerden birisine miras yoluyla kalmış, aile konutu niteliğindeki ev üzerinde tasarrufta bulunabilmek için diğer eşin onayı gerekmektedir. Ve yine eşlerden biri, diğerinin rızası olmadan paylı mülkiyet konusu maldaki payı üzerinde tasarrufta bulunamaz.

Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi

• Eşlerin ölümü
• Eşlerin anlaşmak suretiyle başka bir mal rejimi seçmesi,
• Mahkeme tarafından evliliğin iptaline karar verilmesi,
• Boşanma sebebiyle evliliğin sona ermesi,
• Mahkeme tarafından mal ayrılığı rejimine geçilmesine karar verilmesi durumlarında eşler arasındaki edinilmiş mallara katılma rejimi sona erecektir.

Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Tasfiye

Mal tasfiye işlemlerinin başlaması ile birlikte, aksi ispat edilinceye kadar eşlerin bütün malları edinilmiş mal olarak kabul edilmektedir. Kanun koyucu malın kişisel mal olduğunu iddia eden kişiyi ispatla yükümlü tutmuştur.  

     Tasfiye işlemlerinde sırasıyla şu aşamalar gerçekleştirilir:

1. Her eş, diğerinde olan mallarını geri alır.
2. Eşlerin edinilmiş ve kişisel malları belirlenir.
3. Paylı mülkiyete konu malları varsa paylar ayrılır.
4. Değer artış payı, eklenecek değerler ve denkleştirme yapıldıktan sonra artık değer bulunur. (Artık değer, ekleme ve denkleştirme yapıldıktan sonra elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere her eşin edinilmiş mallarının toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan miktardır.)